บทเรียนของอีลอน มัสก์ เมื่อการเมืองยากกว่าสร้างจรวด

อีลอน มัสก์ ลาออกจาก DOGE: ภารกิจปฏิรูปรัฐบาลที่ไม่ง่ายอย่างที่คิด

28 พฤษภาคมที่ผ่านมา อีลอน มัสก์ ประกาศลาออกจากตำแหน่งหัวหน้าหน่วย DOGE (Department of Government Efficiency)

หน่วยงานพิเศษที่ประธานาธิบดีทรัมป์ตั้งขึ้นเพื่อผลักดันการลดงบประมาณรัฐและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานภาครัฐในแบบฉบับเอกชน

มัสก์ตั้งเป้าจะลดรายจ่ายรัฐบาลให้ได้กว่า 2 ล้านล้านดอลลาร์ แต่ตัวเลขจริงกลับทำได้เพียง 160,000 ล้านดอลลาร์

แม้จะดูเป็นความสำเร็จระดับหนึ่ง ทว่าความเสียหายที่เกิดจากการตัดงบและปลดพนักงานราชการจำนวนมาก ได้สร้างแรงกระเพื่อมที่สังคมและระบบราชการยังต้องใช้เวลาเยียวยา

เมื่อระบบราชการไม่ใช่บริษัทเทค

นักวิชาการจาก Harvard Kennedy School ชี้ว่า แนวคิดการบริหารแบบเทคโนโลยีอาจไม่สามารถนำมาใช้กับระบบราชการได้โดยตรง

เพราะการทำงานของภาครัฐมีพันธกิจที่ซับซ้อนกว่า และต้องคำนึงถึงความเท่าเทียมและความมั่นคงของประชาชนมากกว่าตัวเลขกำไรขาดทุน

การเร่งปิดโครงการและปลดพนักงานโดยไม่มีแผนรองรับ ส่งผลให้หน่วยงานรัฐหลายแห่ง

เช่น ระบบประกันสังคมและสาธารณสุขเกิดความล่าช้าในการให้บริการ และกลายเป็นประเด็นถกเถียงด้านจริยธรรมและกฎหมายตามมา

ผลกระทบต่อภาพลักษณ์และภาคธุรกิจ

แม้มัสก์จะถอยออกจากงานภาครัฐ แต่ในสายตานักลงทุน การกลับไปโฟกัสที่ SpaceX, xAI และ Tesla

ถือเป็นข่าวดี หุ้นเทสลาฟื้นตัวทันทีหลังประกาศลาออก ซึ่งสะท้อนความเชื่อมั่นของตลาดว่าเขาจะกลับไปทำในสิ่งที่ถนัดและสร้างมูลค่าได้มากกว่า

การเข้ามามีบทบาทในภาครัฐของผู้นำจากภาคธุรกิจระดับโลกอย่างอีลอน มัสก์ แสดงให้เห็นว่า “การปฏิรูป” ไม่สามารถขับเคลื่อนด้วยวิสัยทัศน์เพียงอย่างเดียว

แต่ต้องอาศัยความเข้าใจในระบบที่มีอยู่เดิม การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และความรอบคอบในเชิงสังคม

แม้ความพยายามของมัสก์จะจบลงด้วยการลาออก แต่กรณีของ DOGE จะยังคงเป็นบทเรียนสำคัญให้กับนักนโยบายทั่วโลก

ว่าความเปลี่ยนแปลงในภาครัฐ ต้องมาจากจังหวะที่พอดี ความเข้าใจที่ลึกพอ และความกล้ารับผิดชอบต่อผลที่ตามมา